Overzicht
Degeneratieve schijfziekte (DDD) beïnvloedt de schijven die de wervelkolombeenderen scheiden. Naarmate u ouder wordt, begint de wervelkolom tekenen van slijtage te vertonen doordat de schijven uitdrogen en krimpen. Deze leeftijdsgerelateerde veranderingen kunnen leiden tot artritis, hernia of spinale stenose. Druk op het ruggenmerg en zenuwen kan pijn veroorzaken. Fysiotherapie, zelfzorg, medicatie en spinale injecties worden gebruikt om de symptomen te beheersen. Chirurgie kan een optie zijn als de pijn chronisch is.
Service in de Medische Kliniek Velsen.
Patiënten die met nek-, zenuw- of rugklachten naar MK Velsen komen, krijgen binnen een paar dagen een snelle evaluatie van hun medische toestand.
Ik doe er alles aan om waar mogelijk minimaal invasieve procedures te gebruiken om uw herstel te versnellen.
Bel voor het maken van een afspraak 085-0600855.
Anatomie van schijven
Je wervelkolom bestaat uit een kolom met botten die wervels worden genoemd. Tussen elke wervel zit een schokabsorberende schijf die voorkomt dat de botten tegen elkaar wrijven. Schijven zijn ontworpen als een radiale autoband. De taaie buitenkant, de annulus genaamd, heeft kriskras doorlopende vezelbanden, net als een loopvlak van een band. Deze banden hechten zich aan elk wervelbot. Binnenin de schijf bevindt zich een met gel gevuld centrum dat de kern wordt genoemd, net als een autoband (figuur 1).
Figuur 1. Tekening van een normale schijf met de met gel gevulde kern omgeven door ringvormige ringen van kraakbeenvezels.
Wat is een degeneratieve schijfziekte?
Degeneratieve schijfziekte (spondylose) kan voorkomen in elk deel van de wervelkolom (cervicaal, thoracaal, lumbaal), maar komt het meest voor in de lage rug. Het is eigenlijk geen ziekte, maar eerder een aandoening waarbij uw tussenwervelschijven “degenereren” en hun flexibiliteit en hoogte verliezen om de wervelkolom op te vangen. Schijven hebben een beperkte bloedtoevoer, dus als ze eenmaal gewond zijn geraakt, kunnen ze zichzelf niet gemakkelijk herstellen. Leeftijdgerelateerde veranderingen aan schijven zijn onder meer (Fig. 2):
- Schijven drogen uit en krimpen – de schijfkern bestaat voor ongeveer 80% uit water. Naarmate je ouder wordt, verliest het langzaam water en flexibiliteit, waardoor de schijfannulus meer wordt belast.
- Kleine scheuren in de annulus – soms duwt de gelachtige kern door een scheur in de wand en raakt nabijgelegen zenuwen. Dit materiaal heeft ontstekingsproteïnen die zenuwen kunnen irriteren en pijn kunnen veroorzaken. De scheuren tasten ook de kleine zenuwen in de annulus aan en veroorzaken discogene pijn met kleine microbewegingsinstabiliteit van de schijf. Na verloop van tijd drogen de eiwitten op en worden de schijven stijver.
- Schijf wordt dunner – door het verlies van water worden de schijven dun en begint de afstand tussen de wervels in te storten. Daarom worden we kleiner naarmate we ouder worden.
- Groeiende bothaken / richels – zonder dat de schijven de wervels uit elkaar houden, kunnen ze over elkaar wrijven en abnormale botgroei veroorzaken.
- Overmatige beweging – abnormaal wrijven voegt stress toe aan de facetgewrichten. Beknelde zenuwen kunnen rug- of beenpijn veroorzaken (ischias).
- Wervelkanaal versmalt – de extra spanning zorgt ervoor dat de ligamenten en facetgewrichten groter worden (hypertrofie) terwijl ze proberen de belasting te compenseren en over een groter gebied te spreiden. Deze hypertrofie zorgt ervoor dat het wervelkanaal vernauwt, wat het ruggenmerg en de zenuwen kan samendrukken en pijn kan veroorzaken (zie Spinale stenose).
Figuur 2. Tekening van een degeneratieve schijf die uitgedroogd en ingeklapt is, waardoor de schijfruimte tussen de wervels wordt verkleind. Botsporen en scheuren in de annulus kunnen leiden tot hernia, beknelde zenuwen en spinale stenose.
Wat zijn de symptomen?
De symptomen van een degeneratieve schijf verschillen van persoon tot persoon. Veel mensen met verslechtering hebben geen pijn, terwijl anderen pijn kunnen ervaren die zo intens is dat het de dagelijkse activiteiten verstoort.
Pijn begint vaak op een van de volgende drie manieren:
(1) een ernstige verwonding gevolgd door plotselinge en onverwachte pijn
(2) een triviale verwonding gevolgd door plotselinge rugpijn
(3) pijn die geleidelijk begint en steeds erger wordt
Meestal begint de pijn in de onderrug en kan worden gevoeld in een of beide benen en billen (ischias). Het wordt vaak omschreven als druk of brandende pijn. U kunt ook een doof of tintelend gevoel in uw been en voet voelen, wat meestal geen reden tot bezorgdheid is, tenzij u zwakte in uw beenspieren heeft.
U kunt chronische onderliggende pijn hebben die een zeurende ergernis is, en af en toe episodes van intense spierpijn. Deze episodes duren van enkele dagen tot enkele maanden.
Zitten veroorzaakt meestal de meeste pijn omdat in deze positie uw schijven meer gewicht te dragen hebben. Activiteiten zoals buigen of draaien maken uw pijn meestal erger, en liggen heeft de neiging om de pijn te verlichten. Het kan zijn dat u zich beter voelt als u loopt of rent in plaats van te lang te zitten of te staan.
Mensen bij wie de diagnose in de dertig is gesteld, kunnen zich afvragen of hun degeneratieve schijf tegen de tijd dat ze in de zestig zijn nog meer pijn zal veroorzaken. Maar tegen de tijd dat u 60 bent, zijn uw schijven mogelijk zo uitgedroogd dat ze minder pijn veroorzaken.
Wat zijn de oorzaken?
Naast leeftijd en letsel dragen artritis en osteoporose bij aan degeneratie van de schijf.
De meeste schijfafwijkingen zijn te zien op een MRI-scan. Terwijl een groot deel van de mensen met rugpijn afwijkingen heeft die door MRI zijn bevestigd, hebben onderzoeken bij gezonde jongvolwassenen aangetoond dat maar liefst 30% van de mensen zonder pijn ook afwijkingen heeft die op een MRI-scan te zien zijn.
Het is niet bekend waarom sommige mensen pijn hebben en anderen niet, maar verschillende factoren dragen bij aan schijfdegeneratie, waaronder: genetische, omgevings-, auto-immuun-, inflammatoire en traumatische factoren in combinaties die nog niet begrepen zijn.
Wie is er getroffen?
Deze aandoening kan van invloed zijn op jonge volwassenen die een actieve levensstijl leiden, maar meestal treedt het langzaam op en veroorzaakt het pas op latere leeftijd symptomen. Mensen die roken, lopen een groter risico op het ontwikkelen van degeneratieve schijfaandoeningen, net als mensen die in bepaalde beroepen werken. Mensen met DDD hebben meer kans op familieleden die ook de aandoening hebben.
Hoe wordt een diagnose gesteld?
Raadpleeg uw huisarts als u voor het eerst pijn ervaart. Uw arts zal een volledige medische geschiedenis afnemen om uw symptomen, eventuele eerdere verwondingen of aandoeningen te begrijpen en te bepalen of levensstijlgewoonten de pijn veroorzaken. Vervolgens wordt een lichamelijk onderzoek uitgevoerd om de oorzaak van de pijn te bepalen en te testen op spierzwakte of gevoelloosheid.
Uw arts kan een of meer beeldvormende onderzoeken bestellen: röntgenfoto, MRI-scan of CT-scan om een hernia of andere aandoeningen te identificeren die de zenuwwortels samendrukken. Op basis van de resultaten kunt u voor behandeling worden doorverwezen naar een neurochirurg.
Welke behandelingen zijn er?
Hoewel degeneratie van de tussenwervelschijven niet ongedaan kan worden gemaakt, zijn er aanwijzingen dat lichaamsbeweging, veranderingen in levensstijl en zorgvuldig omgaan met uw rugpijn kunnen bijdragen aan een betere kwaliteit van leven.
Als conservatieve therapieën u niet helpen de pijnlijke symptomen te beheersen en onder controle te houden, kan uw arts een operatie aanbevelen.
Niet-chirurgische behandelingen
Niet-chirurgische behandeling voor een degeneratieve schijf kan medicatie, rust, fysiotherapie, thuisoefeningen, hydrotherapie, chiropractie en pijnbestrijding omvatten.
Zelfzorg. Het gebruik van de juiste houding (zie Lichaamshouding en lichaamsmechanica) en het op één lijn houden van uw wervelkolom zijn de belangrijkste dingen die u voor uw rug kunt doen. Mogelijk moet u uw dagelijkse sta-, zit- en slaapgewoonten aanpassen. Mogelijk moet u ook de juiste manieren leren om op te tillen en te buigen (zie Zelfzorg bij nek- en rugpijn). Uw werkruimte moet mogelijk opnieuw worden ingedeeld om te voorkomen dat uw wervelkolom onder druk komt te staan.
Stress is een groot obstakel voor pijnbeheersing. Pijn neemt toe als u gespannen en gestrest bent. Ontspanningsoefeningen zijn een manier om de controle over uw lichaam terug te winnen. Diepe ademhaling, visualisatie en andere ontspanningstechnieken kunnen u helpen de pijn waarmee u leeft beter te beheersen (zie Pijnbehandeling).
Fysiotherapie. Het doel van fysiotherapie is om u te helpen zo snel mogelijk weer volledig actief te worden. Oefening is erg nuttig voor een pijnlijke degeneratieve schijf en het kan u helpen sneller te genezen. Fysiotherapeuten kunnen u instrueren over de juiste til- en looptechnieken, en zij zullen met u samenwerken om uw onderrug-, been- en buikspieren te versterken en te strekken (zie Omgaan met rugpijn). Ze zullen je ook aanmoedigen om de flexibiliteit van je ruggengraat, armen en benen te vergroten. Activiteitsaanpassing, rust, pijnstillers, spierverslappers en het aanbrengen van ijs kunnen nuttig zijn in de acute stadia. Hoewel uw fysiotherapeut u oefeningen laat zien, is het aan u om ze thuis uit te voeren.
Chiropractie. Spinale aanpassing is een behandeling die chiropractoren gebruiken bij patiënten met rug- of nekpijn. De chiropractor oefent druk uit op het gebied dat niet goed beweegt of niet goed beweegt. De filosofie achter chiropractische aanpassing is om de gewrichten weer normaal te laten bewegen. Goed bewegen helpt pijn en spierspasmen te verminderen. Beweging vermindert ook de vorming van littekenweefsel, wat kan leiden tot stijfheid (zie Chiropractische zorg).
Medicijnen. Uw arts kan pijnstillers, niet-steroïde ontstekingsremmende medicijnen (NSAID’s) en steroïden voorschrijven. Soms worden spierverslappers voorgeschreven voor spierspasmen.
- Niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID’s) – aspirine, naproxen (Naprosyn, Aleve), ibuprofen (Motrin, Nuprin, Advil) en celecoxib (Celebrex) zijn voorbeelden van niet-steroïde anti-inflammatoire geneesmiddelen die worden gebruikt om ontstekingen te verminderen en pijn te verlichten.
- Pijnstillers, zoals paracetamol (Tylenol) kunnen pijn verlichten, maar hebben niet de ontstekingsremmende effecten van NSAID’s. Langdurig gebruik van analgetica en NSAID’s kan maagzweren en nier- en leverproblemen veroorzaken.
- Steroïden kunnen worden gebruikt om de zwelling en ontsteking van de zenuwen te verminderen. De pillen worden oraal ingenomen in een afbouwende dosering gedurende een periode van vijf dagen
Steroïde injecties. De procedure wordt uitgevoerd onder röntgenbegeleiding en omvat een injectie van corticosteroïden en een verdovend middel in de wervelkolom. Het geneesmiddel wordt rechtstreeks op het pijnlijke gebied afgeleverd om de zwelling en ontsteking van de zenuwen te verminderen. Herhaalde injecties kunnen worden gegeven om een volledig effect te bereiken. De duur van de pijnstilling varieert en duurt weken of jaren. Injecties worden gedaan in combinatie met een fysiotherapie- en / of thuistrainingprogramma om de rugspieren te versterken en toekomstige pijnaanvallen te voorkomen. Zie epidurale steroïde-injecties en facet-injecties.
Holistische therapie. Sommige patiënten vinden acupunctuur, acupressuur, yoga, veranderingen in voeding / dieet, meditatie en biofeedback nuttig bij het beheersen van pijn en het verbeteren van de algehele gezondheid.
Chirurgische behandelingen
Chirurgie wordt aanbevolen, als uw symptomen niet significant zijn verbeterd met niet-chirurgische therapie.
Op elk niveau van de wervelkolom is er een schijfruimte aan de voorkant en gepaarde facetgewrichten aan de achterkant. Door samen te werken, definiëren deze structuren een bewegingssegment en maken ze bewegingsbereik mogelijk. Het doel van de operatie is om de pijnlijke beweging van het bewegingssegment te stoppen, de hoogte van de schijfruimte te herstellen en de spinale zenuwen te decomprimeren. U moet begrijpen wat een operatie wel en niet kan, en of het uw symptomen kan verlichten. Bespreek met uw arts of een operatie geschikt voor u is.
Bij een spinale fusieoperatie worden een of meer van de botwervels samengevoegd om de pijnlijke beweging te stabiliseren en te stoppen. Een spacerkooi gevuld met bottransplantaat wordt in de ingeklapte schijfruimte gestoken (Fig. 3). Gedurende de volgende 3 tot 6 maanden zal het bottransplantaat de wervels boven en onder samensmelten tot één stevig stuk bot. Metalen staven en schroeven kunnen worden gebruikt om het gebied te immobiliseren terwijl fusie wordt gecreëerd.
Figuur 3. Spinale fusie herstelt de normale hoogte van de schijfruimte en voorkomt abnormale bewegingen.
Video: schroeven worden minimaal invasief geplaatst, via kleine sneetjes in de huid.
Een van de langetermijnrisico’s van fusie kan degeneratie van aangrenzende schijven zijn. De schijven boven of onder de fusie krijgen meer spanning en belasting. De extra slijtage kan leiden tot een snellere degeneratie van die schijven dan zou zijn opgetreden zonder de fusie.
Operaties met behoud van beweging omvatten ingrepen die de wervelkolom stabiliseren zonder de botten samen te fuseren. Het idee is om het risico op ziekte van aangrenzende segmenten veroorzaakt door fusie te verkleinen, maar is nog niet bewezen. Omdat dit relatief nieuwe technieken zijn, zijn er geen studies naar langetermijnresultaten. Verzekeringsmaatschappijen classificeren veel van deze ingrepen als experimenteel en patiënten moeten ze mogelijk uit eigen zak betalen.
- Vervangen van de discus voor een kunsttussenwervelschijf omvat het verwijderen van de beschadigde schijf en het inbrengen van een beweegbaar apparaat dat de natuurlijke beweging van een schijf nabootst. Ze zijn gemaakt van metaal en plastic en lijken op heup- en kniegewrichtimplantaten.
- Dynamische stabilisatie omvat het inbrengen van een flexibele staaf langs de facetgewrichten aan de achterkant van de wervelkolom. Pedikelschroeven worden in de botten boven en onder de beschadigde schijf gestoken. Een flexibele connector maakt een gecontroleerde reeks van buig-, richt- en draaiende bewegingen mogelijk.
Woordenlijst
annulus (annulus fibrosis): taaie vezelige buitenwand van een tussenwervelschijf.
artritis: gewrichtsontsteking veroorzaakt door infectie, immuundeficiëntie (reumatoïde artritis) of degeneratie van het kraakbeen die pijn, zwelling, roodheid, warmte en bewegingsbeperkingen veroorzaakt.
degeneratie: de geleidelijke achteruitgang van specifieke weefsels, cellen of organen, resulterend in functieverlies als gevolg van letsel, ziekte of veroudering.
schijf (tussenwervelschijf): een vezelig kussen dat de wervels van de wervelkolom scheidt. Bestaat uit twee delen, een zacht gelachtig centrum genaamd de kern en een taaie vezelachtige buitenwand genaamd de annulus.
discogene pijn: pijn als gevolg van degeneratieve veranderingen in de tussenwervelschijven.
kern (nucleus pulposus): zacht gelachtig centrum van een tussenwervelschijf.
osteoporose: een tekort aan calcium in de botten waardoor ze zwak, broos en vatbaar voor breuken worden. Vaak bij oudere vrouwen na de menopauze. Kan op jonge leeftijd worden voorkomen met calcium en regelmatige lichaamsbeweging om het botmetabolisme te stimuleren.
osteophyt: een botuitsteeksel dat optreedt nabij kraakbeendegeneratie in gewrichten. Vaak gerelateerd aan artrose.
radiculopathie: verwijst naar elke ziekte die de spinale zenuwwortels aantast. Wordt ook gebruikt om pijn te beschrijven langs de heupzenuw die langs het been uitstraalt.
spondylose: een aandoening van de wervelkolom die het gevolg is van degeneratie van de tussenwervelschijven in de wervelkolom met vaak ook vorming van botranden / uitsteeksels (osteophyt).
spinale stenose: de vernauwing van het wervelkanaal en het zenuwwortelkanaal samen met de vergroting van de facetgewrichten.
wervel: (meervoud wervels): een van de 33 botten die de wervelkolom vormen, ze zijn verdeeld in 7 cervicale, 12 thoracale, 5 lumbale, 5 sacrale en 4 coccygeale. Alleen de bovenste 24 botten zijn beweegbaar.